Nilgün KAYA
Ayvalık’ın Altınova Mahallesi’nde 2003 yılından bu yana faaliyet gösteren ve 20 bin çiftçinin yararlandığı Altınova Dikili Sulama Birliğinin sulama ücretlerine yaptığı %80’e varan zam tepki topladı. CHP Ayvalık İlçe Başkanı ve Sulama Birliği’nin eski başkanı Asım Sürer konuyla ilgili açıklama yaptı.
esnafın ve çiftçinin yaşadığı sıkıntılara değinen CHP Ayvalık İlçe Başkanı Hüseyin Şalmanlı, DSİ kontrolüne verilen sulama birliklerinin tarımın can damarı olan sulamayı insafsızca zamlandırdığını ifade etti. Tarımın ülkemizin geleceği olduğuna dikkat çeken Şalmanlı, “Çiftçi olmazsa tarımda yapılamaz. AKP iktidarları çiftçiye gereken desteği ve önderliği sağlamadı. Sonuçta üretimde de üründe de dışa bağımlılık arttı. Girdi fiyatları artarken çiftçi kaybediyor. Mazot, ilaç, tohum, gübre gibi tarımsal üretimde kullanılan girdiler, döviz kuruna bağlı olarak hızla artarken, ürünü para etmediği için çiftçi kaybediyor. Çiftçi kaybederken, pahalı girdilerle yapılan üretimden dolayı tüketici de pahalı gıda tüketecek. Hem çiftçi hem tüketici mağdur olacak. Sonuç olarak bizi bütünüyle bir gıda krizi bekliyor. Çiftçinin borçları ödenemez duruma gelmiştir. Günü birlik tedbirlerle, bir iki aylık borç ertelemeleriyle bu sorun çözülemez. Girdi fiyatlarındaki aşırı artış ve ödenemez noktaya gelen borçları nedeniyle çiftçinin üretim yapamaz noktaya gelmiştir. Çiftçi borçlarının yapılandırılması için yapılan bütün çağrılara AKP yönetimi kulaklarını tıkadı. 180 milyarı aşan çiftçi borçlarının bankalara ve Tarım Kredi Kooperatifine olan borçları yapılandırılmadığı için çiftçinin tarlasına, traktörüne, hayvanlarına haciz geldi, gelmeye devam ediyor. Destek görmemesine ve salgına rağmen çiftçilerimiz üretmeye devam ediyor. Ancak çiftçimiz üretmek için her yıl biraz daha borçlanıyor. 2006 yılında çıkarılan 5488 sayılı Tarım Kanuna göre milli gelirin her yıl en az yüzde 1’i oranında çiftçiye destek verilmesi gerekiyor. Fakat ne yazık ki bu destek kanunda belirtildiği oranda hiçbir zaman verilmedi. 2006 yılından bu yana verilmesi gereken destek hesaplandığında çiftçinin 210 milyar TL AKP iktidarından alacağı vardır. Ne tezattır ki devletten alacağı olan çiftçilerimiz aynı zamanda bankalara borçlu veya icralıktır.” dedi.
Çiftçiye destek olmak için bu hafta içerisinde CHP olarak çiftçilerin Tarım Kredi Kooperatiflerine ve bankalara olan borçlarının beş yıl süreyle ertelenmesi, borç faizlerinin silinmesi ve icraların durdurulmasını öngören kanun teklifini Meclis Başkanlığına verdiklerini kaydeden Şalmanlı, “ Kanun teklifimizde; T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatifleri tarafından üreticilere kullandırılan ve sorunlu hale gelen tarımsal kredilerin yeniden yapılandırılması, vadesi gelmemiş ya da takip hesaplarında kayıtlı bulunan tarımsal kredilere tahakkuk ettirilmiş faizlerin silinmesi, ilk taksitin Ocak 2026’da ödenmesi gibi hususlar yer almaktadır. Tarımsal üretimde kullanılan ilaç, mazot, tohum, gübre ve elektrik gibi maliyet unsurlarının her geçen gün fiyatının artması üreticinin zarar etmesine sebebiyet vermektedir. Kısır döngü içerisine giren üretici borç faizleriyle baş edemezken, üretimi doğrudan etkileyen tarımda kullandığı araçların ve tarım alanlarının haciz edilmesi ile birlikte tam anlamıyla bir çıkmaza sürüklenmektedir. Hükümetin çiftçimizin sıkıntılarını görmezden gelmesi yetmezmiş gibi bir de, daha önce çiftçimizin kontrolünde olan sulama birliklerinin DSİ kontrolüne geçtikten sonra artık çiftçimiz için çalışmadığını görüyoruz. Altınova Dikili Sulama Birliğinin sulama ücretlerine yaptığı %80’e varan zam, bölge çiftçimizin altından kalkamayacağı bir yük getirmiştir.” dedi.
“HİÇBİR YATIRIM YAPMAKSIZIN ÇİFTÇİDEN ALINAN SU ÜCRETLERİ 2 SENEDE 3 KATININ ÜZERİNE ÇIKARILMIŞTIR”
Sulama Birliğinin son başkanı olan Asım Sürer, “Ayvalık ve Dikili Ovasının sulama işlemlerini yürütmekle görevli Altınova – Dikili Sulama Birliği Başkanlığını seçim ile gelen yönetim kurulum ile birlikte 9 yıl süreyle yaptım. Bu süre zarfında aşama aşama Madra barajı sulama projesi 2017 yılında tamamlandı. Bu aşamada kuruluş ve gelişme aşamasında olan birliğimizin. Malzeme, ekipman, bina gibi birçok sorunları çözüldü. Bu sorunların çözümüne kuruluşundan beri seçimle oluşturulan yönetim kurulları ve başkanların büyük katkıları olmuştur. Bu basın açıklamasına ihtiyaç duyma sebebimiz kurucusu olan çiftçilerimizin sulama suyu ücretleri ve kullanımı yönünden sıkıntıya düşmesidir. Kuruluşundan beri yaşanan bir çok sorunlar olmuştur. Çitçilerimiz tarafından kurulan bu birlik, masa sandalyesinden tutunda bu günkü malzemelerine kadar (kamyondan ekskavatörüne, grayderine vb.) çiftçilerimizin parasıyla alınmıştır. Seçilen yönetimlerce alınan bütün kararlar zaten sıkıntı içerisinde olan çiftçilerimize sıkıntı yaratmaktan çok, çözüm üretmeye destek olmak maksadıyla alınmıştır. Yeni kurulan birliğe birçok ihtiyaç alınırken Su ücretleri zammı geçmişte %10-15 miktarlarını geçmemiştir. 2021 yılında sulama ücretlerine %80 civarında zam yapılmıştır. Birliği teslim ettiğimizden bugüne baktığımızda, 2019 yılında 100 tl ye 1600 ton su kullanılırken, 2020 yılında 100 Tl ye 1100 ton su kullanılmış olup, 2021 yılında 100 Tl ye 500 ton su kullanılacaktır. Ayrıca, Çiftçilerimiz parasını peşin ödediği halde beyan tarihinin geçtiğini belirterek %20 ekstra ücret alınmaktadır. Sulama kanalının üzerinde sulama yapan çiftçilerimizden yıllardır motopomp kullanıp ilave harcama yaptıklarından onlara indirim uygulanmıştır. Bu gün 2 katı sulama ücreti alınmaktadır. Geçmişte damlama sulamayı teşvik maksadıyla çeşitli indirimler uygulanırken bugün hem damlamaya zorlanmakta, hem de fiyatta bir indirim uygulanmamaktadır. Çiftçilerimizin son yıllarda yaşadıkları gübre, yem ve mazot fiyat artışları ile ürün pazarlanması sıkıntılarına birde sulama ücretleri eklenmektedir. Tarla yollarına her sezon başı mutlaka bakımdan geçerken son yıllarda yapılmamaktadır. Bu ücretler yetmiyor deniyorsa bu geçen 2 yıl içerisinde yapılan yatırımların açıklanması istiyoruz fakat yeni yapılan ciddi bir yatırım olmadığını biliyoruz. 2018 Nisan ayında birlik DSİ ye teslim edilirken kasamızda 800 bin tl mevcuttu. Yeni sezon başladığı için yeni para gelişi de başlıyordu. Birliğimizin resmi veya özel hiç kimseye borcu bulunmamaktaydı. Geçmişten gelen alacaklar da Devlet desteğinden kestirilerek toparlandı. Teslim alırken kasasında para olan, geçmişten kalan alacakları yeni yönetimce çıkarılan yasalarla toplanmış, hiçbir borcu olmayan, bütün ana yatırımları tamamlanmış bir birlik teslim edilmiştir. Hiçbir yatırım yapmaksızın çitçiden alınan su ücretleri 2 senede 3 katının üzerine çıkarılmıştır. DSİ ne birlik teslim edilirken çıkarılan yasanın içerisinde özelleştirme de geçmektedir. Karlılık arttırılarak Sulama birlikleri özel sektöre satılma hazırlıkları mı yapılmaktadır. Bunun hazırlıklarımı yapılmaktadır.Bu durumu hiçbir çiftçimizin kabul etmediğini, etmeyeceğini biliyoruz. Bu konuda bütün çiftçilerimiz tüm resmi kurumlarda hakkını arayacaktır. Bu durum derhal düzeltilmediği takdirde Hukuki yollar başta olmak üzere Çiftçilerimizin bütün hakları her türlü zeminde aranacaktır.” dedi.
