Nilgün KAYA
Mübadelenin (Büyük göç) 101. Yılı Ayvalık’ın Cunda (Ali bey ) Adasında, Ayvalık Lozan Mübadilleri Derneği tarafından düzenlenen törenle hatırlandı.
Alibey Adasında saat 11.00’de başlayan törene Ayvalık Lozan Mübadilleri Derneği Başkanı Neşe Albayrak, dernek yönetimi, AK Parti Ayvalık İlçe Başkanı Mustafa Güren, MHP Ayvalık İlçe Başkanı Hasan Ustalı, AK Parti eski ilçe başkanı Ali Gür, Bağımsız belediye başkan adayı Melda Yücel, İnşaat Mühendisleri Ayvalık Temsilciliğinden Füsun Atay, Cunda Su Ürünleri kooperatifi başkanı İsmail Güran, dernek üyeleri ve vatandaşlar katıldı.
İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başlayan törende konuşan dernek başkanı Neşe Albayrak, ” Türkiye Cumhuriyeti ile Yunanistan hükümeti arasında 30 Ocak 1923′ te yapılan mübadele antlaşması ile karşılıklı olarak nüfus değişimi sağlandı. Lozan Barış antlaşmasına ek olarak imzalanan bu sözleşmeyle toplam 2 milyonu aşkın insan, doğup büyüdükleri toprakları bir daha geri dönmemek üzere terkettiler. mübadele her iki ülkede de aynı yara ve acıları yaşattı.Mübadele, sadece coğrafi bir değişim değil, aynı zamanda insanların kendi köklerinden koparak, yabancı topraklara adım atmaları anlamına geliyordu.
Yaşanan bu zorluklar, yalnızca bir toprak değişimi süreci değil, aynı zamanda insanlık hikayelerinin anlatıldığı, yüreklerin kırıldığı bir dönemdi. Köklerinden koparılanlar, geçmişlerini, hatıralarını ardında bırakmak zorunda kaldılar. Yeni bir başlangıç yapma adına atılan adımlar, içinde hem umut barındıran hem de yürekleri sızlatan bir yolculuğun başlangıcıydı.“Mübadele acısını yaşayan her iki halk da aynı kaderi paylaştı. Her iki taraf da doğup büyüdükleri, yaşadıkları evlerden ve sevdikleri komşularından koparılarak; özgürlüklerinden ve kendi iradelerinden savrularak; zorunlu göçe tabi tutuldular.
Mübadele sevdalıları ayıran bir haksızlıktı. dünyaya gözlerini açtıkları evlerini, tüm bir hayatı, dedelerin, ninelerin mezarlarını geride bırakan yeni bir hayata hem de şartlarını tam olarak bilmedikleri bir ortamda başlamanın tüm zorluklarını göğüslemek zorunda kalan insanların hikâyesiydi. Tarih sürecinde yaşanmış Türkiye ve Yunanistan arasında yapılan nüfus mübadelesi dünyadaki en hüzünlü göç olaylarından biridir…Mübadeleye maruz kalan insanların yaşamış oldukları maddi ve manevi zararlar,ölene kadar yaşadıkları duygusal yıkım, o yıkımın kuşaklara miras kalması mağduriyettir. Mübadeleden bu yana 101. yıl geçmesine rağmen hala her iki ülkede yaşayan mübadillerin çocukları, torunları, atalarının yaşadığı ortak acıları unutmuyor. Biz bir asır önce ataları ayni acıları çekmiş zorunlu göçe tabii tutulmuş mübadillerin torunları olarak Bugün aynı zihniyetin farklı uygulayıcıları tarafından Filistin de Yüzyılın ilk çeyreğinde yürütülen katliamın faillerini ve ortaklarını şiddetle lanetliyoruz.
Bu duygu ve düşüncelerle göç yollarında yaşamlarını yitiren, göç ettikleri yerlerde memleket hasretiyle yaşayan, geldikleri Anadolu topraklarında barış ve kardeşlik iklimini yaşatan tüm Mübadilleri rahmetle anıyor, 101 yıl önce yaşanan acıların tekrar yaşanmayacağı ülkeler ve toplumlar arasında barış ikliminin estiği, hiç bir çocuğun ölmediği yurdundan, topraklarından koparılmadığí, Barış ve huzur dolu günler bekliyoruz.. dünyanın muhtelif yerlerinde yaşayan tüm aziz hatıraların torunlarını sevgi ve saygıyla selamlıyorum.” Dedi. Konuşmanın ardından büyük göçte yaşamını yitirenler anısına hazırlanan çelenk ve kırmızı karanfiller denize bırakıldı. Törenin ardından üçüncü ve dördüncü kuşak mübadiller ziyaret edilerek hediye verildi.
