Nilgün KAYA
Balıkesir’in Ayvalık ilçesinde bu yıl 18’ncisi düzenlenen ‘Ayvalık Uluslararası Zeytin Hasat ve Turizm Festivali’ başladı. Geleneksel hasat festivali, Ayvalık zeytini ve zeytinyağının tanıtımını pazar açılışı, paneller, sportif ve sanatsal faaliyetlerle yapacak.
Ayvalık’ın Geleneksel Zeytin Hasat Festivali bu sene adına ‘Turizmi’ de ekleyerek, ‘Zeytinin dalında, Gastronomi ve turizm yolunda’ diyerek sektör temsilcilerini, üretici ve tüketicileri, 2 milyon 500 bin zeytin ağacı ile Türkiye Zeytin Haritasında dikkat çekici bir yeri olan Ayvalık’ta bir araya getiriyor. Ayvalık Ticaret Odası’nın 2005 yılında başlattığı Balıkesir Büyükşehir Belediyesi ve Ayvalık Belediyesi katılımıyla gelişen festival, 13-19 Ekim tarihlerinde gerçekleştiriliyor. Şenliğin bu yıl ki sloganı ‘Zeytinin dalında, Gastronomi ve turizm yolunda”
ZEYTİN YÜRÜYÜŞÜ İLE FESTİVAL BAŞLADI
Zeytin ve zeytinyağının insan yaşamındaki vazgeçilmez yerini, daha etkin biçimde hatırlatmak ve tarih, mimari, doğa ve lezzet diyarı olan Ayvalık’a dikkat çekmek için her yıl zeytin hasat dönemi başlarken düzenlenen şenlik, 13 Ekim Cuma günü saat 10.00’da, Sabuncugil Yağ Fabrikası avlusundan Cumhuriyet Meydanına yapılan ‘hasat yürüyüşü’ ile başladı.
İlçe Protokolü, zeytin üreticileri, firma ve marka temsilcileri ile vatandaşların katılımıyla Belediye Bandosu eşliğinde yapılan yürüyüş, halk oyunları ekibi ve yerel kıyafetleri ile zeytin emekçilerinin de katılımıyla renkli görüntülere sahne oldu.
Cumhuriyet Meydanı’nda saygı duruşu ve İstiklal Marşının okunmasının ardından belediye bandosu sunumu, halk oyunları gösterileri yapıldı. Güzel Sanatlar Lisesi Zeytin Çekirdekleri korosu mini konser verdi.
Etkinliğe Kültür ve Turizm Bakan yardımcısı Gökhan Yazgı, Ayvalık Kaymakamı Hasan Yaman, Balıkesir Büyükşehir Belediye başkan vekili Mehmet Birol Şahin, Ayvalık Belediye Başkanı Mesut Ergin, Ayvalık Ticaret Odası Başkanı Ali Uçar ve ATO yönetimi, ATO Laboratuvar A.Ş Müdürü Cafer Çaylan, ilçedeki siyasi partiler ve STK’ların temsilcileri,zeytin üreticileri ve firma sahipleri ile vatandaşlar katıldı.
Hasat Etkinliği açılış töreninde konuşan Ayvalık Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Uçar, “Zeytinli tarihi çok eskilere uzanan, hem özel tip zeytin ağacı varlığı, hem de ürünlerinin kalite ve lezzetiyle tanınan Ayvalık, Türkiye ve dünyada hala bu açıdan gözde olmayı sürdürürken yeni bir hasat döneminde de geleneksel hale gelen, Uluslararası Ayvalık Zeytin Hasat ve Turizm Festivali ile zeytin dolu günler yaşıyor. Bu bereketli günlerde, on binlerce üreticimize güç vermek için davetimize katılma nezaketi gösteren herkese sonsuz teşekkürlerimi sunarım. Sadece Ayvalık’ın değil, Türkiye’nin en önemli, en değerli ve sağlıklı gıda maddesinin üreticileri olmaktan ne kadar gurur duysak azdır. ‘Coğrafi İşaret’ sahibi Ayvalık, Zeytinin izinde ilk kez 6 Aralık 1970 yılında hasat etkinliğini yapmış ve uzun bir aradan sonra 2005 yılında Ayvalık Ticaret Odası tarafından bu etkinlik tekrar canlandırılmıştır. Bu yıl daha güçlü, ulusalda ve uluslararası alanda daha ses getirici bir etkinlik olması amacıyla, ‘marka tescilini’ de yaptığımız hasat festivalimizi, zeytin ağacı gibi ölümsüz olması dileğiyle Balıkesir Büyükşehir Belediyemiz, Ayvalık Belediyemiz, Balıkesir Ticaret Borsamız, Kurum Kuruluş ve Sponsor firmalarımızın katılımıyla 18. kez düzenliyoruz.
Bu yıl Ayvalık üç önemli kutlamayı birlikte gerçekleştiriyor. Cumhuriyetimiz’in 100’ncü yılıyla birlikte, yine Ayvalık Ticaret Odamızın 100. Yılını da aynı anda kutluyoruz. Cumhuriyetimiz ve onun temel değerlerine yakışır bir organizasyonla, bir asırlık Türkiye’nin gelişim ve kalkınma sürecine tanıklık eden, Ayvalık’ın birikimini bir hafta boyunca sergilemenin, konuklarımızla buluşturmanın kıvancını yaşıyoruz. Mensubu olmaktan, çalışmaktan gurur duyduğum ve halen başkanlığını yaptığım Ayvalık Ticaret Odası, şehrimizin bir asırlık mazisinde çok önemli ilklere imza atmıştır. Ayvalık’ın gelişmesine, büyümesine meslek ahlakı, disiplin ve dayanışma kabiliyetini geliştirme hedefiyle hizmet veren Ayvalık Ticaret Odası 100. kuruluş yıldönümünde aynı hedef için gayretle çalışmaya devam edecektir.
İnsanoğluyla 6 bin yıldır yaşayan, Ayvalık’ın 2 bin yıllık tarihine tanıklık eden, hikaye ve efsaneleri değişse de, binlerce yıllık kültür birikimini, sağlığa katkısını bugüne taşıyan bilge zeytin ağacını koruma sorumluluğumuzun farkındayız. Hasatta 100 yıllık deneyimimizi geleceğe taşımak için gelenekseli modern yöntemlerle birleştirecek, zeytin ve zeytinyağı tüketiminin artması, pazar payının genişlemesi için üretici ile tüketiciyi buluşturacak platformlar oluşturma çabası içindeyiz.
Ayvalık’a ait 2 milyon 500 bin adet zeytin ağacından, 6 bin 500’ü üretici olmak üzere tayfası, sırıkçısı ile zeytin ağacına gönül ve emek veren insanların topladığı zeytinin ve ürettiği zeytinyağının kendisine ve bölgeye özgü niteliklerini korumak için, kalitesini ‘Coğrafi işaret’ ile kontrol ediyoruz. ATO Laboratuvar Hizmetleri A.Ş. bünyesinde yürüttüğümüz titiz çalışmalar ve Ayvalık Zeytinyağı Coğrafi İşaretinin Avrupa Birliği tesciline yönelik girişimimiz ivme kazanarak devam ediyor. Türkiye’nin en çok taklit edilen Ayvalık zeytinyağında hileli ve yanıltıcı uygulamalar ile tağşişi ortadan kaldırmak için denetimi destekliyor, tüketici haklarını öncelik alıyoruz.
Ayvalık’ın turizm haritasının, 3 S olarak adlandırılan deniz -güneş-kum üçlüsünün yanında, 3E olarak bilinen eğitim, kültür, eğlence üçlüsünü de fazlasıyla karşılayabileceğini görüyor, kentimizin tanıtımında ana unsur olarak nesillerden beri kenti var eden, sadece Ayvalık’ı değil tüm ülke halkını ilgilendiren zeytinin, turizmle birlikteliğinden nitelikli bir sonuç çıkacağını öngörüyoruz. Zeytinyağındaki ünümüzü, mübadele ile gelmiş olan zengin ve değerli mutfak kültürümüz ile birleştirerek, gastronomi turizmimizi hızla geliştirebileceğimizi düşünüyoruz.
Ayvalık ölçeğinden bölgesel ölçeğe, bölgesel ölçekten ulusal ve uluslararası ölçeğe uzanan bakış açısıyla hareket ederek, hasat şenliğimizde, sektörün her aşamasını, aralarındaki koordinasyonu arttıracak etkinliklerle bir araya getiriyoruz. Markalaşmanın ve Marka etkinliklerinin önemine dikkat çekmek, sektördeki markaların güçlerini birleştirmek amacıyla düzenlediğimiz Hasat Günleri’nin bu sene ki sloganı; ‘Zeytinin dalında Gastronomi ve Turizm yolunda’
Geçmiş yıllarda 3 gün olan şenliğimiz bu yıl 7 gün olarak planlandı. Bu sene programımız oldukça yoğun; Hasat etkinlikleri, Zeytinyağı Pazarımızın açılışı, Konserler, paneller, sunumlar, söyleşiler, damakları şenlendirecek lezzetlerin sunumu, zeytin ürünlerine yönelik atölyeler, tadım eğitimleri, fotoğraf ve resim sergileri, çocuk etkinlikleri ve kentimizin güzelliği ile Ayvalık. Bu şenlikle, bugün birçok kişi bir başka Ayvalık’la tanışacak. Zeytin ağacına kökleri ile bağlı Ayvalık’ın, dünyanın bu en yaşlı ağacı ile nasıl gençleştiğini görecek. Ayvalık’ın sadece ekonomisinde değil mimarisinde de güçlü olan zeytin endüstrisinin özgün örneklerini, Ayvalık siluetinin bu en güzel mimari çizgilerini; UNESCO Dünya Kültür Mirası listesine girmesini beklediğimiz endüstriyel peyzajımızın değerini fark edecek. Misafirlerimiz, zaman geçmiş sahipler değişmiş olsa da, tarihin her döneminde zeytinle kopmaz bağları bulunan Ayvalık’ın, zeytin ağacı çevresinde şekillenen yaşamını, lezzetiyle yöresel zeytini, nefaseti ve kalitesiyle bilinen zeytinyağını tadarken, bölgemize özgü bu lezzetlerin tarladan sofraya geliş sürecine tanık olacaklar.
Bu festivali başlatırken; zeytin ve turizmin kent için önemli bir alaşım olduğunu bir kez daha vurguluyor, sektörde yaşanan sorunları çözmek için güç birliği içinde çalışmaya devam ediyoruz. Bu şenlikle ; tüm halkımızı ve misafirlerimizi hasada ve etkinliklerimize davet ediyor, hasadımızın bereketli geçmesini diliyoruz. Bu yıldan itibaren, Zeytin, Zeytinyağı, Gastronomi, Turizm, Kültür Sanat, spor etkinliklerinin harmanlanarak yeni bir festival programının ortaya çıkarıldığı, uluslararası ticaret ve turizm platformlarında ‘Ayvalık’ markasının, algısının güçlendirildiği sürdürülebilir bir programı uygulamaya başlıyor, turizm vurgusunu da güçlendiriyoruz.
Aklından ve kalbinden Ayvalık’ı geçirenlere bu şenlikle bir de mesajımız var; “Zeytin ve zeytinyağının insan yaşamındaki vazgeçilmez yerini hatırlamak, Zeytine dokunmak, içindeki zenginliklerini anlayabilmek, zeytinin hangi ellerde, hangi gönüllerde işlendiğinin farkına varmak için mutlaka Ayvalık’a gelmek gerek” diyoruz.
Buradan, tüm etkinliklerde birlikte olmaktan onur duyduğumuz, her zaman desteklerini bizden esirgemeyen Sn. Kaymakamımız Hasan Yaman’a, Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanımız Sn. Yücel Yılmaz ve tüm ekibine, Ayvalık Belediye Başkanımız Sn. Mesut Ergin ve tüm ekibine, Balıkesir Ticaret Borsamıza, tüm kurum ve kuruluşların değerli yöneticilerine, Ayvalık Ticaret Odamızın Meclisine, hazırlık aşamasında büyük gayret ve sabır ile çalışan değerli yönetim kurulundaki arkadaşlarıma, tüm sponsorlarımıza ve 18. Uluslararası Ayvalık Zeytin Hasat ve Turizm Festivaline katkı sağlayan herkese teşekkür ediyorum. İyi festivaller, iyi eğlenceler diliyor, saygılar sunuyorum.” Dedi.
Ayvalık Belediye Başkanı Mesut Ergin, ” Ayvalık zeytinyağı, bu topraklar için toplumumuzla bağdaşan çok önemli bir kültürel değeri ifade ettiği ve barındırdığı için sıvı altın diye tanımlanıyor; çünkü altın kadar değerli zeytinimiz ve zeytinyağımız. Ayvalık’ın zeytini ve zeytinyağı bu topraklarda yaşayan herkesin baş tacıdır. O nedenle; zeytin ve zeytinyağı bu topraklarda kuşaklar boyu, yüzlerce yıl yaşasın ki çocuklarımıza, torunlarımıza güzel bir gelecek miras bırakalım. Kutsal ağaç, mitolojide ölmez ağaç ve kültürlerarasında da bir sembol bir birleştirici köprü olarak zeytin ağacı binlerce yıldır mutfağımızda, soframızda. Bazen yemekte bazen de ilaç olarak hastalıklarımıza çare olan eşi benzeri olmayan bir nimet. Ayvalık’ta bir yaşam kültürü, bir emek bir alın teri, kentin olmazsa olmazıdır. Kuzey Ege’ye, bu bölgenin dağına taşına, köyüne huzurlu, keyifli bir atmosfer getiren, barışın habercisi zeytin. Kuzey Ege’nin zeytinle olan ilişkisi bir başkadır. Çünkü Ege’de zeytin, zeytinyağı ve yan ürünleri hem bir geçim kaynağı hem de bir yaşam biçimi olmuştur. Zeytinle geçimini sağlayanların yaşamı kentimizde asırlık zeytin ağaçlarının toprağa uzanan gölgelerinde filizlenip, ilkbahar ile birlikte çiçeğe dönüşen koşuşturmayla başlar. Topraklarımızda iki milyondan fazla ağacı barındırıyoruz. Neredeyse Ayvalık’ın dörtte ikisini zeytin ağaçları kaplıyor. Gerçek tadını da coğrafi işaretle kanıtlayan Ayvalık zeytinyağının lezzeti, zeytinlerin elle toplandığında kalitesi bir kat daha artar; lezzetine lezzet katar. Çuvallar dolusu zeytinlerin bir bölümü çekiçle ezilir bir bölümü çizilir, selelere basılır. Bir bölümü de zaman kaybetmeksizin zeytinyağına dönüşmek üzere fabrikalara gönderilir. Dalından fabrikaya kadar uzanan yolculuğun sonunda; zeytin, bir uçtan binlerce tanecik olarak girdiği makinelerin diğer ucundan altın sarısı zeytinyağı olarak akmaya başlar çelik tanklara. Ayvalık markasıyla, coğrafi işaretiyle, keyifli huzur dolu bir maceradır Ayvalık’ta zeytinin adı. Hedefimiz, Ayvalık markasının dünyaca ünlü kalitesini koruyup, kaliteyi daha da yukarılara çekmek. Adalarımız, tabiat parkımız, mezelerimiz, balığımız, otlarımız , sabunumuz, zeytinimiz, zeytinyağımız ve turizmimiz, tarihi yapılarımız, tarihi kent sokaklarımız hepsi bir arada. Ayvalık adı ülke sınırlarını da aşan bir marka oldu. UNESCO’nun kalıcı listesinde yer almak için emin adımlarla yürüyoruz. UNESCO’ya zeytin, zeytinin işlendiği fabrikalar ve zeytinin yaşama bıraktığı izler nedeniyle endüstriyel mirastan giriyoruz ki bu da ne kadar tarihle iç içe zeytinle yaşadığımızı gösteriyor.Kentimizin turizm pastasından daha büyük pay alması için tüm gücümüzle katkı veriyoruz. Destek verirken, maddi olanaklarımızı sonuna kadar zorluyoruz. Bu arada Ayvalık zeytinyağının altınla yarışan altın değerinde bir marka olması nedeniyle, Ayvalık adını kullanarak taklit ve tağşiş satışlar son dönemde oldukça arttı.Göreve geldiğimiz günden beri bunlarla mücadelemizi kesintisiz sürdürüyoruz, suç duyurusunda bulunuyoruz. Tabii bu konuda bizim tek başımıza mücadeleyi sürdürmemiz mümkün değil, üreticisiyle, tüketicisiyle bu mücadeleyi topyekün sürdürmemiz gerekiyor. Coğrafi işaretle ürünün tescillenmesi tek başına çözüm değil. Tesirli hukuki ve cezai yaptırımların olması gerekiyor.Markalaşmadığımız için tağşişe maruz kalıyoruz. Kalitemize gölge düşüyor. Bu konuda mücadelemize kararlı bir şekilde sürdürmeliyiz.Ayvalık’ta seksen bir adet dört yüz yaşında, iki adet de bin yüz yaşında zeytin ağacımız belirlendi. Bu konuda ANIT AĞAÇ ROTA PROJEMİZ ile ilgili çalışmalarımızı titizlikle ve aralıksız sürdürüyoruz. Bu güzergahta yeni bir yürüyüş rotası oluşturma çalışmalarımızın tamamlanmasına az bir zaman kaldı. Ayvalık’ı atalarımız nasıl koruyup bu günlere getirdiyse, biz de bunu ekonomiye çevirmenin derdindeyiz. Bu ekonomi içinde kurduğumuz kooperatif ile markalaşmaya gidiyoruz. Küçük üreticileri nasıl bir araya getiririz diye düşünüyoruz. Sahip olduğumuz kaynakları nasıl doğru işleriz ve bir disiplin içinde nasıl pazarlarız, bunun çalışmasını kurduğumuz S.S.Ayvalık Üretim ve Pazarlama Kooperatifimizin çatısı altında üç yıl önce yaşama geçirdik. Sebze halinde açtığımız satış merkezimiz hemen her kesimden çok yoğun ilgi görüyor. Kadınlarımızın ürettikleri ürünlerinin satışı burada yapılıyor. Belediye mülkiyetindeki zeytinliklerimizin hasadına geçtiğimiz gün başladık, tüm çiftçilerimize emekçilerimize bol bereketli bir hasat diliyorum. Geçtiğimiz yıl belediye ekiplerimiz ve ekipmanlarıyla elde ettiğimiz zeytinyağlarımız satış mağazalarımızda kısa sürede tükendi. Bu yıl da Zeytinliklerimizin gübreleme, budama ve sürülmesi gibi bakım çalışmalarını tamamladık. Hasatımız devam ediyor, bu lezzetli zeytinyağı da yakında raflarda yerini alacak.Ayvalık ve yöresinde üreticiler birer ikişer zeytin hasadına başladı. Tarihin, mimarinin, doğanın ve lezzetin diyarı, zeytinin başkenti Ayvalık’ta geçtiğimiz yıllarda kutladığımız hasat şenliklerine bu yıl da kaldığı yerden devam ediyoruz.Festivalimizin hayırlı, uğurlu ve bereketli geçmesini diliyor hepinize saygılar sunuyorum.”dedi.
Ayvalık Kaymakamı Hasan Yaman yaptığı konuşmada, “Ayvalık, mimarisiyle, kültürüyle, doğasıyla, deniziyle, mutfağıyla dikkat çeken nadide şehirlerden birisi. İlçemize değer katan en önemli unsurlardan ikisi de zeytin ve zeytinyağı. Zeytin ve zeytinyağı tüm mitolojilerde, efsanelerde,kutsal kitaplarda konu olarak ele alınmış, sağlığın, bereketin, barışın simgesi olmuştur. Herhalde zeytin ve zeytinyağının dünyada en çok yakıştığı ilçe Ayvalık. Toprak yapısı, iklim koşullarıyla çok farklı bir aromaya çok farklı bir nefasete sahip olan Ayvalık zeytinyağı dünyanın en kaliteli zeytinyağları içinde sayılmaktadır. Bir marka haline gelmiştir. 2006 yılında Ticaret Odasımızın coğrafi tescili akabinde devam eden zeytinyağının Avrupa tescili ile birlikte bu markalaşma süreci devam edecektir. Tabii taklit ve tağşiş Zeytinyağı markamıza zarar veren önemli unsurlardandır. Özellikle İnternet üzerinden yapılan satışlarda çok dikkatli olmak gerekmektedir. Taklit ve tağşiş ile mücadelede tüm kesimlere önemli görev düşmektedir.” Dedi.
BAKAN YARDIMCISI YAZGI, “ZEYTİN AĞACIMIZI SEVMEK LAZIM ”
Kültür ve Turizm Bakan yardımcısı Gökhan Yazgı, ” Bir Ayvalık sevdalısı olarak zeytinyağının kutsallığına inanan, tüm kutsal kitaplardaki yerinin çok önemli olduğunu bilip, barışın, huzurun ve sevginin bir simgesi olduğunu biliyoruz. Dünyada şu an en çok ihtiyacımız olan bu barış döneminde de zeytin ağacını daha çok sevmemiz gerekiyor. Bin yıllık bir ağaçtan bahsedildi biraz önce. Bu kolay değil. Ağacımızı sevmek lazım. Onu korumamız lazım. Yüzüncü yıldayız. İlk kurşunumuzun atıldığı Ali Çetinkaya meydanı yan tarafinda Cumhuriyet Meydanında yız. Türkiye yüzyılına yakışan bir şekilde Ayvalık’ımızın en iyi şekilde marka değerini oluşturmak zorundayız. Bu tür festivaller bu anlamda çok önem taşıyor. Biz Kültür ve Turizm Bakanlığı olarak özellikle festivallerinde turizmin yanında artık en önemli paydaş olarak gastronomiyi ön plana çıkarmaya çalışıyoruz. Ayvalik’ın gastronomisi yemeğiyle, zeytinyağıyla,zeytiniyle hepsi bir bütün. Ayvalık bir marka ve biz bu markayı hep birlikte korumak zorundayız. Biz bu marka değerimizi hem turizm anlamında hem de zeytin anlamında, zeytinyağı anlamında korumak zorundayız.” Dedi.
Balıkesir Büyükşehir Belediye başkan vekili Mehmet Birol Şahin,” Balıkesir Kuvayı milliye şehri olarak tanınıyor, biliniyorsa, bu mottosu varsa bunun en önemli sebeplerinden bir tanesi sadece Alaca mescit toplantısında yapılması değil Kurtuluş savaşı ilk kurşununun Ali Çetinkaya müfrezesi tarafından bu şehirde atılmasıdır. Bu nedenle Ayvalıkli hemşerilerimiz çalışkanlıkları, hassasiyetleri, dürüstlükleri ile gastronomisi, doğal zenginlikleriyle, kültürüyle, yaşam biçimiyle hem Balıkesir’imizin hem de ülkemizin müstesna bir yeridir.” Dedi.
Festivalin ilk günü Ayvalık Ayazma’sında, Yasemin Bozkurt, Ali Güngör ve Zeki Kobak’ın katkılarıyla ‘Ayvalık Kapıları’ başlıklı sergi açılışı yapılacak. Zeytin Galerisi ziyaret edilerek klasik yöntem zeytin sıkım etkinliği düzenlenecek. Kırlangıç Yaşam Merkezi’nde Zeytin -Zeytinyağı pazarının açılışının ardından Murat Mermer halk konseri gerçekleştirilecek.
