Nilgün KAYA
Balıkesir’in Gömeç ilçesini coğrafyası, tarihi, arkeolojik ve kültürel değerleri ile tanıtmak amacıyla hazırlanan “Geçmişten Geleceğe Gömeç -Cumhuriyetin 101. Yılı Anısına Körfez Miras Değerleri ve Kent Vizyonu Monografisi-” adlı kitap yayınlandı.
26-28 Ekim 2023 tarihleri arasında Gömeç Belediyesi, Balıkesir Büyükşehir Belediyesi işbirliğinde hayata geçirilen ‘Disiplinlerarası Gömeç Buluşmaları- Doğal ve Kültürel Miras Vizyonu Sempozyumu’ çıktıları üzerine ayrıca yapılan değerlendirmelerle hazırlanan kitabın editörlüğünü Prof. Dr. Sabriye Çelik Uğuz, Doç. Dr. Gizem Özgürel, Doç. Dr. Serap Alper, Dr. Öğr. Üyesi Figen Altıner üstlendi. Ekoloji, tarih, arkeoloji, biyoloji, mimarlık, turizm, sağlık, ekonomi, iletişim, kültür, sanat ve spor gibi birçok alanda bilimsel çalışmaları içeren kitap, Gömeç Belediyesi, Balıkesir Büyükşehir Belediyesi ve Balıkesir Üniversitesi’nin katkılarıyla Detay Yayıncılık’tan yayınlandı. Kitabın editörlerinden Prof. Dr. Sabriye Çelik Uğuz, kitaba emek harcayan yazarlara, kitabın çıkmasında emek veren Gömeç Belediye Başkanı Melih Balcı, belediye ekibi ve yayınevine teşekkür ederek, “Geçmişten Geleceğe Gömeç -Cumhuriyetin 101. Yılı Anısına Körfez Miras Değerleri ve Kent Vizyonu Monografisi-” isimli bu kitap, Gömeç ve çevresine ait miras değerlerini geçmiş, bugün ve gelecek perspektifinden ele alarak disiplinler arası çalışmaları bir araya getirmiştir. Bu kıymetli araştırmalar, gelecek nesillere aktarılmak ve Gömeç özelinde daha yaygın bir etki ile Edremit Körfezine katkısı büyük olan uygulamalara dönüşmek üzere kayıt altına alınmıştır. Okuru bol, uygulaması çok olsun.” dedi.
DOĞA ARAŞTIRMACI VE UZMAN KUŞ GÖZLEMCİ KADRİ KAYA, GÖMEÇ’İN KUŞLARINI ANLATTI
Çeşitli üniversitelerden bilim insanları ve birçok uzmanın kaleme aldığı bölümler arasında Gömeç’te 2010 yılından bu yana düzenli olarak Kış Ortası Su Kuşu sayımı ve farklı zamanlarda, çoğunlukla göç dönemlerinde sayım gerçekleştiren Doğa Araştırmacı ve Uzman Kuş Gözlemci, Ayvalık Kuş Gözlem Topluluğu Sorumlusu Kadri Kaya da ‘Gömeç’in Kuşları’nı anlattığı makale ile yer aldı. İlçede görülen kuş tür sayısının Şubat 2024 itibariyle 153’ e ulaştığını belirten Kadri Kaya, Gömeç’te de hızlı bir habitat kaybı yaşandığını, ilçenin başlıca ekonomik faaliyetlerinden olan turizmin, doğal yaşam alanları ve bölgenin öz kaynaklarını yok ettiğini, ikinci konutlar ve sulak alanların doldurulmasıyla günden güne flora ve fauna elemanlarının yitirildiğini ifade etti.
Kaya, Gömeç gibi kıyı Ege yerleşimlerinin kuş gözlem turizmi ile doğal yaşamı koruyan yaklaşımlarla daha az maddi yatırımla daha çok gelir elde edebileceği alanlara yönlendirilmesi için yerel yönetim birimlerine ve alınacak kararlara dahil olması gereken halka önemli sorumluluk düştüğüne dikkat çekti.
GÖMEÇ TARİHİ VE ARKEOLOJİSİ
Kitapta Ayvalık’ta da önemli araştırmalar yapan Koç Üniversitesi Sevgi Gönül Bizans Araştırmaları Merkezinden Doç Dr Hasan Sercan Sağlam, ‘Kesişen Kutsal peyzaj ve Denizcilik mirasında yitik bir anıt Kara tepe Agios Nikolaos Şapeli konusunu ele aldı. Tarihsel aktarımların yanı sıra saha bulgularını mimari bağlamda makalesinde sunan Doç. Dr. Sağlam, Gömeç geneline yönelik en kapsamlı bilimsel araştırmaların bu çalışmanın da bir parçası olduğu Adramyttetion kenti egemenlik alanı yüzey araştırmaları kapsamında 2015-2022 arasında gerçekleştirildiğini ifade etti.
Ayvalık 15 Eylül Orta Okulu’ndan Öğretmen Kemal Girgin de kitapta, ‘Milli Mücadelede Gömeç’ konusunu ele aldı. Girgin, makalesinde Yunanistan’ın Ayvalık’ı işgal hazırlığı, Ayvalık’ın işgali, Balıkesir kongreleri sürecinde Ayvalık cephesi ve Gömeç, büyük Yunan Taarruzu ve işgaller konularına değindi.
Kitapta yer alan yazarlar ve makale konuları şöyle;
-‘Gömeç: dün, bugün, yarın’ (Kenan Mortan)
-‘Gömeç’te şehircilik ve kültürel miras alan çalışması ilk bulgular’ (Mehmet Rıfat Akbulut, Dilek Erdem Erbey, Sibel Söğüt Gürses, Fatma Süphan Somalı, Çağdaş Saydam, Salih Yekta Karakulak, Özlem Çalışkan)
-‘Kisthene üzerine bir değerlendirme’ (Ali Öztürk, Bünyat Burak Aykanat)
– ‘Covid 19 pandemi sürecinde hizmet işletmeleri personel seçim sürecinde çok kriterli karar verme yöntemlerini kullanılması Edremit Körfezi örneği’ (Ali Solunoğlu – Sevcan Solunoğlu)
-‘Gömeç yöresi jeotermal potansiyeli ve olası ekonomik katkıları’ (Arda Erdem, Fazlı Çoban)
-‘Gömeç’te destinasyon yönetimi ve örgütlenme modeli’ (Asım Saldamlı)
‘Gömeç ilçesinin bitki kullanım kültürü’ Fatih Satıl, Selami Selvi, Rıdvan Polat, Lale Mammaova
-‘Sürdürülebilir kalkınma sürecinde yerel yönetimlerin rolü’ ( Ferhat Topbaş, Menekşe Çiçek, Fatma Dahın)
-‘Gömeç tarihi dokusu özelinde koruma sorunlarına pratik bir yaklaşım’ (Fevziye Deniz Gündoğdu)
-“Höyük olgusu kız çiftliğinde kültür sanat ve gümeç ekseni Gülşah Göksu Balıkesir’de arkeoloji temalı kısa film serüveni bak görçek 2 projesine katılım gösteren öğrenci deneyimleri ve yaklaşımları” (Gülşah Göksu Kaan oruç tut)
-‘Kesişen kutsal peyzaj ve denizcilik mirasında yitik bir anıt: Kara tepe Agios Nikolaos şapeli’ (Hasan Sercan Sağlam)
-‘Adramyttetion araştırmaları platformunun Körfez yüzey araştırmaları kapsamında Gömeç sahası çalışmaları üzerine’ (Hüseyin Murat Özgen)
-‘Gömeç ve komşu Balıkesir ilçelerinin bisiklet turizm potansiyeli ve eurovelo Avrupa bisiklet rotaları ağı ile uyumluluğun değerlendirilmesi’ (İbrahim Misir, Talha Serdar Sezen, Bayram Şahin)
-‘Çok boyutlu yoksulluğa genel bir bakış TR 22 bölgesi’ (Jiyan Kılıç, Ferhat Topbaş)
-‘Gömeç’in kuşları’ (Kadri Kaya)
-‘Milli mücadelede Gömeç’ (Kemal Girgin)
-‘Destinasyon pazarlaması çerçevesinde Gömeç gastronomik kimliği’ (Kübra Ürkün, Alper Can Karayaz, Gizem Özgürel )
-‘Kaz dağları bal ormanı ve bal köyü projesi’ (Mehmet Oğuzhan ilban, İlhan Deveci Setenay Melek Yurttabir)
‘Destinasyon pazarlaması kapsamında dijital trendler: Gömeç örneği (Muammer Bezirgan, Harun Ataman)
-‘Ayvalık ve Gömeç destinasyonlarında 2023 yılında gerçekleşen turizm etkinliklerine yönelik ulusal basın gözüyle genel bir bakış’ (Oğuzhan Dülgaroğlu)
-‘Marka yönetimi perspektifinde kentsel markalaşma ve turizm Gömeç üzerine swot analizi’ (Onur Kemal Yılmaz)
-‘Antik belgeler ışığında gezginlerin gözünden Gömeç ve çevresi’ (Oylum Bölük)
-‘Gömeç ve çevresinde Yörük iskanı’ (Ramazan Balkan)
-‘Gömeç’te yer alan jeositlerin genel özellikleri ve jeotizm destinasyonu olarak değerlendirilmesi’ (Recep Efe, Abdullah Soykan, İsa Cürebal)
-‘Gömeç ve yakın çevresinde zeytin yetişmesinde iklimin rolü’ (Recep Efe, Abdullah Soykan, İsa Cürebal)
-‘Gömeç ilçesinin kentsel ve kırsal planlama çalışmaları kapsamında doğa ve kültür envanterinin oluşturulması’ (Sabriye Çelik Oğuz Figen Altıner, Demet Tok )
-‘Kültür turizmi bağlamında Adramyttetion festival akademisi ve Edremit Körfezi ilçeleri’ (Sabriye Çelik Uğuz, Hakan Okay)
-‘Gömeç ilçesinin florası’ (Selami Selvi, Fatih Satıl)
-‘Telden ayakkabı yapma bağlamında gösterge üretimi küresel sanat koridorunda Güneş durağı ve Ahmet Dilek’ (Songül Aslan)
-‘Coğrafi işareti aday bir tarım ürünü Gömeç sultani bamya’ (Süheyla Sarıtaş)