BALIKESİR TABİP ODASI SAĞLIKTA GELİNEN SON NOKTAYI DEĞERLENDİRDİ

Haber: C.Saffet Yılmaz

Balıkesir Tabip Odası Başkanı Dr.Necdet UÇAN, geçtiğimiz gün oda yerleşkesinde yaptığı basın toplantısında, ülkemizde ve ilimizde 2002/2019 yılları arası sağlık alanında elde edilen istatistiki verileri paylaştı.Sağlığk Hizmetleri Genel Müdürlüğü ve OECD verileri baz alınarak elde edilen bilgiler,diğer bazı ülkelerle kıyaslandığında,sağlık sistemi verilerine ilişkin çarpıcı sonuçlarla karşılaştık. Bu verilerin bir bölümünü siz değerli Balıkesir halkı ve kamuoyunun bilgisine sunuyoruz.

Balıkesir Tabip odası verilerine göre 1.128.620 kişinin yaşadığı Balıkesir’de bu nüfusun %6’sı kırsal, %94’ü ise kentsel merkezlerde yaşamaktadır. Nüfusun %16,8’i 0-14 yaş, %68’i 15-65 yaş ve %15,2’si ise 65 yaş üstü bireylerden oluşmaktadır.TÜİK verilerine göre,yurdumuzda cinslere göre ortalama yaşam süreleri: 2002 yılında Erkeklerde ortalama yaşam süresi 70,5 iken 2019’da bu süre 75,9’a yükselmiş. Kadınlarda 2002’de 74,7 olan yaşam süresi ise 2019’da 81,3 olmuş.

“ANTİBİYOTİK TÜKETİMİ ÇOK FAZLA”

Her 1000 canlı doğumda OECD ülkelerinde bebek ölüm hız oranı 3,7,AB ülkelerinde 3,2 iken, bu oran ülkemizde 9,0,dünya genelinde ise 28,2 dir.Anne ölüm oranları 1000 doğum sırasında OECD ülkelerinde 7,9 iken bizde 13.1,Meksika da 34,6,Polonya da ise 1,3 olmuştur.Türkiye de 1000 kişiye düşen günlük Antibiyotik (ATC-301) tüketim miktarı 31,9 iken bu miktar OECD ülkelerinde 18,0,Hollanda da ise 9,5 tir.Türkiye genelinde 2002’de 550 böbrek nakli gerçekleştirilirken bu sayı 2019’da 3863 olmuştur.2002 de159 karaciğer, 20 kalp 3037 kornea,3819 kemik iliği nakli gerçekleştirilirken bu sayılar 2019’da 1776 karaciğer,84 kalp 3790 kornea ve 5198 kemik iliği nakli olarak gerçekleşti.

TÜRKİYE’DE SAĞLIK PERSONELİ SAYILARI

Ülkemizde 2002’de 45.457 olan uzman hekim sayısı 2019’da 85.199’a,pratisyen hekim sayısı 2002’de 30.900’dan 46.843’e,asistan hekim sayısı ise 2002’de15.592’den 28.768’e yükselmiştir.Diş hekimi,Eczacı,Hemşire,Ebe ve diğer sağlık personelleri ile birlikte 2002 yılında 378.551 olan toplam Sağlık Çalışanları sayısı 2019’da 1.033.767 oldu. 2019 verilerine göre bu bir milyonu aşkın sağlık çalışanının 650.438’i Sağlık Bakanlığı bünyesinde yer alırken,136.529’u Üniversite.246.800’ü de özel sektörde hizmet vermektedir.1000 hasta başına düşen doktor sayısı Japonya da 190,AB ülkelerinde 88 ve OECD ülkelerinde 85 iken bu sayı Türkiye’de sadece 41 oldu.Balıkesir il genelinde toplam 1053’ü uzman hekim olmak üzere, toplam 703 pratisyen,100 asistan,380 diş hekimi yanında 2.904 hemşire,1.376 ebe ve 536 eczacı görev yaparken diğer sağlık çalışanlarının sayısı ise 2763 oldu.2002 yılında Sağlık Bakanlığına bağlı kurumlarda çalışan hekim sayısı %62.4 iken bu sayının 2019’da %2 azalarak 60.4 olması oldukça düşündürücüdür.Oysa,aynı dönemlerde özel hastanelerde görev yapan hekim sayısı ise %3’e yakın artarak %15,7 den % 18,6’ya yükseldi.16.603 kişiye 1 ambulansın düştüğü Balıkesir de toplam 74 acil servis ambulansı bulunmaktadır.Bu bağlamda 2002 yılına devlet hastanelerine başvuran hasta sayısı 2019’da yaklaşık 4 kat artarken,aynı dönemde üniversite hastanelerine başvurular 6 kat,özel hastanelere başvuran hasta miktarı ise yaklaşık 9 kat arış göstermiştir.Balıkesir de 1.100’ü Atatürk Devlet Hasanesi’nde olmak üzere mevcut 16 (Entegre Devlet Hastaneleri hariç) devlet hastanesinde toplam 2.747 yatak kapasitesi bulunmaktadır.COVİD-19 salgını nedeni ile olumsuz verilerin artmaması için en son veriler 2019 yılına aittir.Cari sağlık harcamalarının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla(GSYİH) içerisindeki payı ABD’de %16,9 OECD ülkelerinde %8,8 iken ülkemizde ancak %4,3 oranında kalmıştır.

İLİMİZDEKİ SAĞLIK KURUMLARINDA SON DURUM

İlimizde 2006 yılında kurula BAUN Üniversitesi Tıp Fakültesi ilk öğrencilerini 2009 yılında alırken,ilk mezunlarını ise 2015 yılında vermiştir.850 öğrenci kapasitesine sahip olan BAUN Tıp Fakültesi’nden 120 öğrenci mezun oldu.220 araştırma görevlisi Dr ve 130 öğretim görevlisinin bulunduğu BAUN Tıp Fakültesi’nin 270 yatak kapasitesi mevcuttur.Henüz çocuk cerrahisi,plastik cerrahi,çocuk psikiyatrisi.fizik tedavi rehabilitasyon ve tıbbi genetik Anabilim dallarında araştırma görevlisi bulunmayan BAUN Tıp Fakültesi Hastanesinin bazı bölümleri de yeterli uzman Dr. Bulunmadığı için kapanmıştır. “Şehir Hastanesi” ismi verilen kentin en büyük hastanesi olan Atatürk Devlet Hastanesi‘nin yer seçimi oldukça yanlıştır. Çimento fabrikasının hemen yanına ve su kaynağı üzerine konuşlandırılmıştır.Göğüs Hastalıkları Hastanesi kendi alanına uygun ağaçlarla kaplı tarihi ve kültürel alanından alınarak,hastalara hiç te uygun olmayan başka bir yere taşınmıştır.

SAĞLIK SİSTEMİNDE YAŞANAN BAŞLICA SORUNLAR

Balıkesir Tabip Odası Başkanı Dr. Necdet UÇAN slayt gösterisi eşliğinde yaptığı açıklamaların ardından Türkiye genelinde özellikle son 20 yılda gittikçe artan bir ivme gösteren sağlık sisteminde yaşanan olumsuzluklara ilişkin bazı açıklamalarda bulundu. Uçan açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

”Performans uygulaması ile birbirleri ile yarıştırılan, güvencesizleştirilen sağlık personeli yaratılmıştır.İlçe hastanelerinde birçok branşta uzman hekim bulunmadığı için bu hizmet geçici görevlendirmelerle ilden karşılandığı için ildeki uzman hekimlerin yükü daha da ağırlaşmaktadır. Körfez ilçelerinde hastanelerin kapasiteleri ve kadroları yetersiz olduğu için özellikle yaz aylarında bu ilçelerde nüfusun artması sonucu hizmet sunumunda büyük sorunlar yaşanmaktadır…Dünyanın hiçbir yerinde hekimler bu kadar uzun süre çalıştırılmamaktadır.Mesleki araştırmaya ayıracak yeterli zaman kalmamaktadır.Performans uygulaması nedeni ile çalışma barışı bozulmakta,hekimler nöbet sonrası yeterince dinlenemeyerek, yıllık izine ayrılamamakta ve emekli olamamaktadır. Sağlık hizmetleri,yürütülen neolibaral politikalarla piyasalaştırılarak özelleştirilmiş.böylece hastaneler işletme,hastalar ise müşteri olmuşlardır.Sağlıkta yaşanan şiddet hala öncelikli sorundur.Hekimler 5 dakikada bir hasta bakmaya zorlanırken halkın sağlığı yok sayılmaktadır.Yaşanan tüm bu ve benzeri daha birçok sıkıntılar nedeni ile pandemi döneminde 9.000’den fazla hekim istifa etmiş, her ay ise 100 kadar hekim ise yurt dışına gitmektedir.”