KAZDAĞLARI’NIN ŞİFALI BİTKİLERİ’ KİTAPLAŞTIRILDI

Nilgün KAYA

Prof. Dr. Gülendam Tümen, Prof. Dr. Fatih Satıl ve Prof. Dr. Selami Selvi tarafından kaleme alınarak Balıkesir Büyükşehir Belediyesi’nin katkılarıyla basılan “Kazdağları’nın Şifalı Bitkileri” kitabının lansmanı gerçekleştirildi.

Kazdağları’nın tıbbi bitki potansiyelini ortaya çıkarmak, endemik türlerini tespit ederek şifa deposu bu bitkilerle ilgili sağlıklı ve temiz bilgiyi ortaya çıkarmak amacıyla; Prof. Dr. Gülendam Tümen, Prof. Dr. Fatih Satıl ve Prof. Dr. Selami Selvi tarafından kaleme alınan, Büyükşehir Belediyesi tarafından yayına hazırlanıp basılan “Kazdağları’nın Şifalı Bitkileri” kitabının lansmanı gerçekleştirildi. Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Kırsal Hizmetler Dairesi Başkanlığına bağlı olarak Burhaniye’de faaliyet gösteren Balıkesir Çiftçi Eğitim Merkezi’nde (BAÇEM) düzenlenen lansmanda tanıtılan kitabın içerisinde Kazdağları’nda yetişen 115 bitki ele alındı.

TIBBİ AROMATİK BİTKİ YETİŞTİRİCİLİĞİ BİRLİĞİ KURULACAK

Kazdağları’ndan Madra Dağı’na, Kapıdağı’na kadar birçok endemik bitki türünün yetişmekte olduğunu belirten Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Kırsal Hizmetler Dairesi Başkanı Serkan Akça “Biz de Balıkesir Büyükşehir Belediyesi olarak son 3 yıldır bu bitki türlerinden bazılarını hem deneme parsellerinde hem de koleksiyon bahçelerinde yetiştirmekteyiz. Bu işin ciddiyetini kavramak içinde Başkanımız Yücel Yılmaz’ın talimatıyla, Türkiye’de bir ilk olacak ‘Tıbbi Aromatik Bitki Yetiştiriciliği Birliği’ni kurma aşamasındayız. Buradaki amacımız değerli bitkilerimizin, çiftçilerimiz tarafından üretmesinin sağlanarak sürdürülebilir hale getirilmesi. Sahada arge çalışmalarımızı yapıyor, koleksiyon bahçelerimizde sergiliyoruz. Hocalarımız Gülendam Hanım ve Fatih Bey de bizden desteklerini esirgemiyorlar. Hep birlikte bu değerli bitkilerimizi yetiştirerek yaygınlaştırıp değerini herkese anlatacağız.” diye konuştu.

“KAZDAĞLARI’NA SAHİP OLMAK BİR AYRICALIK”

Yıllardır çalışarak bu bilgileri toplayıp ve derlediklerini söyleyen Prof. Dr. Gülendam Tümen “Bunları hazırladık, yaptık ama bunun kişilere tanıtılması ve değer kazanmasına Balıkesir Büyükşehir Belediyemiz ve Başkanımız Yücel Yılmaz vesile oldu, kendisine huzurlarınızda çok teşekkür ediyorum. Mürsel Sabancı Başkanımıza da katkılarından dolayı çok teşekkür ediyorum. Kitabın hikâyesi çok eskilere dayanıyor. Kazdağları’nı ilk kez 1986 yılında gördüm ve cennet burası olmalı dedim. O kadar güzel ki. Kazdağları’nı bu kadar değerli yapan barındırdığı endemik türler. Kazdağları’nda 32 lokal endemik bitki türü bulunuyor, yani dünyada sadece burada yetişiyor başka hiçbir yerde yok. Böyle dağlar, Türkiye’de çok nadir. Uludağ, Ilgaz ve Kazdağları. Biz, bu bitki türlerini kayıt altına aldık. Bu lokal endemikler, 100 yıl önce Kazdağları’na gelen yabacı botanikçiler tarafından teşhis edilmiş. Flora of Turkey’de yayınlanmış ama ikinci toplayan yoktu, ikinci toplamayı bizim ekip yaptı ve bunu kitap haline getirdik. Ondan sonra Kazdağları iletişime açıldı; yollar yapıldı, seyir tepesi yapıldı. Kazdağları’na sahip olmak bir ayrıcalık. İnşallah kitaptan da okuyup faydalanırsınız.” dedi.

“BALIKESİR CENNET, KAYNAK DEĞERLERİ FAZLA”

Kazdağları’nda şifa arama geleneğinin, milattan önceki yüzyıllardan günümüze kadar geldiğini ve burada çok fazla medeniyet kurulduğunu ifade eden Prof. Dr. Fatih Satıl “Tüm bu medeniyetlerin bitki kullanım kültürleri birikerek damla damla Kazdağları ve Edremit Körfezi’nin zengin bitki kullanım kültürünü ortaya çıkarmış. Bu sebeplerden dolayı Gülendam hocamla birlikte bu çalışmayı yapmaya karar verdik 2000’li yıllarda. Türkiye Bilimler Akademisi ve TÜBİTAK bizlere destek verdi. Kazdağları’nda seçmiş olduğumuz 15 köyde halkın bitki kullanım kültürünün envanterini çıkardık. Ama bu bir envanterdi. Bunu halka mal etmemiz gerekiyordu, toplumun anlayacağı bir şekilde. Kitap hazır ama bunu piyasaya sürecek, halka anlatabilecek bizim gücümüz yok. Bu noktada sağ olsun Mürsel Sabancı Başkanım imdadımıza yetişti ve Yücel Yılmaz Başkanımıza konuyu arz ettiler. Balıkesir Büyükşehir Belediyesi’nin arkamızda olduğunu ve gereken her şeyi yapabileceklerini söylediler. Bu bizim için çok önemliydi. Bilim insanları yapıyor çalışmayı, ama raflarda kalıyor, biz bunları halka ulaştırmak istiyoruz ama bütçemiz el vermiyor, kaynak bulamıyoruz. Belediyemiz bu noktada desteğini sağladı ve bu güzel eser ortaya çıktı. Umarım devamında başka eserlerimiz de gelecek. Şu an Yağcıbedir halılarına renk veren boya bitkileri üzerinde çalışıyoruz. Kapıdağ’ın bitkileri üzerine bir çalışmamız var bitmek üzere. Balıkesir cennet, kaynak değerleri fazla. Bunları ön plana çıkararak eko turizme kazandırmamız lazım. Kazdağları’nda nereye elimizi atsak marka değer kimliğini barındıran bitkilerle dolu.” dedi.